1/48 JA 37 Viggen

Tarangus – TA 4803

Budowa cz.1

 

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Poniższy opis powstał tuż po premierze modelu wydanego przez Tarangusa ze Szwecji. Na rynku wówczas nie było właściwie żadnych waloryzacji do tej miniatury. Nie licząc blaszek oferowanych przez wydawcę (nawiasem mówiąc, opracowanych przez Eduarda). Sęk w tym, że nie dośc, że nie rozwiązywały one problemów tego zestawu, to w dodatku miały kuriozalną cenę. A o wspomnianych problemach przeczytać można w recenzji ówczesnego wydania (niemal tak starej, jak ten portal)

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

 

Model budowałem zatem w oparciu o to, co zawierzało pudełko i moja pracowania. Teraz współmodelarze mają o tyle łatwiej, że w ślad za pojawieniem sie tego opracowania w pudełkach Special Hobby, na rynek trafiły też liczne zestawy dodatkowe. Część z nich opisywał zresztą Arcturus

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Podsumowując, model ten bez wątpienia deklasuje obecne wcześniej na rynku miniatury Viggena. Mimo to nie jest to bezwarunkowo dobry produkt. Niektóre uproszczenia są rażące i wręcz nieprzyzwoite. Tym samym, niektóre aftermarketowe waloryzacje stają się niezbędnym dodatkiem.. No chyba, że ktoś nie boi sie dodatków własnych. Wtedy, tym bardziej, polecam lekturę niniejszego materiału.

Budowa

Jak wspomniałem, poziom detali jest fatalny. Doskonały przykład mamy już na samym początku budowy, kiedy zabieramy się za montaż fotela pilota

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Najpierw zaszpachlowałem łączenie jego połówek, poprawiając za razem wykończenie poduszki

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Dopiero wtedy, z pasków polistyrenu 0.25mm i kawałków folii aluminiowej, mogłem odtworzyć imitacje skomplikowanej konstrukcji pasów pilota

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Całkowicie gładkie plecy kabiny również wzbogaciłem uproszczoną konstrukcją, powstałą z profili polistyrenowych. Tu i ówdzie dodałem kolejne szczegóły

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Wnęka przedniego podwozia również wołała o uzupełnienie o jakikolwiek detale. Jest bowiem precyzyjna, jak by pochodziła z modelu w skali 1/144

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Ponownie użyłem profili polistyrenowych, a także ołowianych drucików różnej średnicy

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Postępując zgodnie z instrukcją skleiłem też kanały wlotów powietrza (co pozwoliło mi upewnić się czy ich konstrukcja nie koliduje z kabiną czy kadłubem)

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

By móc złożyć połówki przedniej części kadłuba, musiałem pomalować wnętrze kabiny. Zacząłem od nałożenia srebrnego podkładu Mr. Color C8

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Następnie na wszystkie powierzchnie natrysnąłem ciemną farbę German gray C40

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Kilka subtelnych warstw mocno rozcieńczonej szarej C307 pozwoliło mi uzyskać ostateczny odcień wnętrza kabiny, z nieco ciemniejszymi zakamarkami konstrukcji

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Kolejnym krokiem było pokolorowanie detali. Użyłem tutaj różnych farb z palety Vallejo model colour

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Detale podkreśliłem emalią AK 070 Brown blue wash

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Prace wykończeniowe to drobne uszkodzenia farby. Końcówką pęsety podrapałem eksponowane krawędzie i podłogę, odsłaniając srebrny podkład

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Gotową wannę kabiny wkleiłem w górną połówkę kadłuba

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Z kolei do dolnej połówki przymocowałem wnękę podwozia oraz wloty powietrza. Takie przygotowanie uznałem za najbardziej wygodne dla późniejszego łączenia części kadłuba ze sobą

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Spasowanie połówek kadłuba okazało się niezbyt idealne. Na szczęście, to w zasadzie jedyne miejsce, gdzie napotkać można poważniejsze problemy związane z dopasowaniem elementów

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Nim przystąpiłem do szpachlowania i szlifowania połączeń, igłą krawiecką i scribrem Trupetera pogłębiłem linie podziału blach i obrysy paneli

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Następnie pilnikami i gąbkami ściernymi wyrównałem połączenie połówek kadłuba

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Nieco większą szczelinę na jednym z wlotów powietrza najłatwiej było wypełnić kawałkiem polistyrenu i zalać cyjanoakrylem

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Po wyszlifowaniu całej sekcji, ponownie poprawiłem linie podziału. By usunąć resztki pyłu oraz wyrównać krawędzie rowków, ‘pomalowałem je’ cienim klejem

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Ten sam klej okazał się również doskonały do wygładzenia łączenia elementów wlotów powietrza. Rozpuszczony plastik rozsmarowywałem, wygładzając powierzchnie

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Zmieniając odrobinę kolejność montażu zalecaną przez producenta, w następnej kolejności zabrałem się za dyszę silnika. Jej poszczególne segmenty nie były idealnie dopasowane

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Przygotowanie poszczególnych elementów zacząłem od zaszpachlowania śladów po wypychaczach na mechanizmie ciągu wstecznego. Niestety, ta charakterystyczna dla Viggena konstrukcja, w modelu została oddana całkowicie błędnie, wiec jedynym rozwiązaniem było wklejenie jej elementów w pozycji otwartej. To również wymagało nieco obróbki

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Prócz pilników i papierów ściernych różnej gradacji, w ruch poszło też nitowadło RB

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Drobnych korekt wymagała tylna cześć dyszy. Ponownie, do zaszpachlowania ubytków użyłem kawałków polistyrenu, wklejonych cyjanoakrylem

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

 

Używając taśmy 3M jako szablonu, wytracałem brakujące linie podziału

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Następnie odtworzyłem detale, które znikły podczas szlifowania. Nawiasem mówiąc, i tak należałoby je zrobić od nowa, bo były niewyraźne i mało dokładne

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Na tym etapie mogłem połączyć elementy sekcji ogonowej w całość. Tym razem obyło się bez szpachlowania, a niezbędna była jedynie z niewielką ingerencją pilnika

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Ponieważ w zamkniętym kadłubie miał bym utrudniony dostęp do dyszy, postanowiłem wstępnie pomalować ją na tym etapie prac. Zacząłem od podkładu z Burnt iron Mr. Hobby H76, a w dalszej kolejności naniosłem z różną intensywnością srebro C8

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Detale dopalacza podkreśliłem czarnym NATO wash AK 075

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Tak przygotowane elementy dyszy wkleiłem w kadłub

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Postępując zgodnie z instrukcją montażu, musiałem przygotować płat. Zacząłem od wklejenia osłon komór podwozia. Co prawda większość egzemplarzy muzealnych ma je w pozycji otwartej, to w sprawnych maszynach mechanizm zamyka je po wysunięcia podwozia. Ucieszyło mnie to, bo dzięki temu nie musiałem odtwarzać dość skomplikowanych instalacji we wnęce, które w modelu zostały całkowicie pominięte. By wkleić pokrywy w pozycji zamkniętej musiałem jednak usunąć imitacje zawiasów

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Po dopasowaniu ich do otworów w dolnej połowie płata, przykleiłem je Tamiya extra thin

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Teraz mogłem zwaloryzować widoczne fragmenty wnęk podwozia głównego. Szczęśliwie oznaczało to jedynie konieczność zrobienia paru imitacji instalacji, z ołowianych drucików różnej średnicy

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Etap sklejania połówek skrzydeł, oraz połączenia ich z kadłubem, nie przysporzył większych problemów. Ponieważ skrzydła są dość cienkie, na wszelki wypadek, na czas schnięcia kleju połówki solidnie cisnąłem rożnymi klamerkami

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Krawędzie spływu okazały się strasznie grube i niezbyt równe

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Najbardziej prostą metodą na rozwiązanie tego problemu było doklejenie cyanoakrylem (który zadziałał także jako szpachlówka) profili polistyrenowych

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Gdy nadałem krawędzi spływu prawidłowy kształt, musiałem odtworzyć linie podziału.

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Taki sam problem był ze statecznikiem pionowym. Tu także zacząłem od przyklejenia do krawędzi spływu pręcika polistyrenowego

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Następnie nadałem spływowi odpowiedni profil, najpierw zeskrobując nadmiar plastiku ostrzem noża, a wykańczając blokami polerskimi

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Uznałem, że na wszelki wypadek dobrze będzie dodać odrobinę balastu, żeby zapobiec siadaniu miniatury na dupę. Kilka ołowianych ciężarków wkleiłem w nos samolotu

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Przed zamocowaniem we właściwym miejscu, pocieniłem ścianki wylotów powietrza

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Rurki pitota są w modelu koszmarnej jakości. Na szczęście można je wymienić na doskonałej jakości toczone elementy produkowane przez MASTER (opracowane z myśla o miniaturach wcześniej dostępnych na rynku)

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Aby móc je łatwo zamontować na modelu po ukończeniu malowania, musiałem zadbać o dobre ich dopasowanie. W stateczniku dodatkowo wkleiłem kawałek rurki mosiężnej Griffon który posłużył jako gniazdo dla cieńszego pitota

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Jedynie czujnik w burcie kadłuba wkleiłem na stałe

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Na podstawie fotografii archiwalnych, odtworzyłem brakujące detale na ogonie

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Na koniec musiałem zając się podwoziem. Przednia goleń była zdetalowana na poziomie takim samym, jak jej wnęka. Oznaczało to konieczność odtworzenia licznych elementów z polistyrenu

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Nieco lepiej było w przypadku goleni podwozia głównego. Tutaj musiałem najpierw nawiercić otwory w nożycach amortyzatorów

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

..a następnie z drutów ołowianych odtworzyć instalacje

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Gotowe golenie zamontowałem we wnękach

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Tym samym, samolot był gotowy do malowania

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1 1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

Malowaniu i pracom wykończeniowym poświęcona jest już jednak druga część tego artykułu

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

KFS

P.S. Jeśli podobają się Ci się moje artykuły i chciałbyś wesprzeć ich powstawanie, możesz kupić mi czarną paktrę, albo lepiej czarną kawę, w serwisie buycofee.to

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1

 

P.S.’ Naturalnie polecam uwadze także galerię gotowego modelu

1/48 JA 37 Viggen - Budowa cz.1