1/72 Dornier Do 22
RS Models – 92281
Pozostając w tematyce modeli wykonanych w technologii short-run i konstrukcji niszowych, chciałbym pochylić się nad nieco starszej od modelu Heinkla He-46C miniaturze od RS Models. To Dornier Do 22 – kolejny międzywojenny owoc niemieckiej myśli technicznej, który był swoistym treningiem i poligonem doświadczalnym dla niemieckich konstruktorów lotniczych.
Do 22 był maszyną całkiem udaną, ale z jakichś przyczyn nie zyskał aprobaty Luftwaffe i wyprodukowany w bardzo ograniczonej ilości trafił jedynie na eksport – do Łotwy, Grecji, Jugosławii i Finlandii. Z modelarskiego punktu widzenia, okazało się to o tyle ciekawe, że dostaliśmy model w efektownych malowaniach, szczególnie w wariancie bałkańskim. I to na tych maszynach skupia się niniejsze wydawnictwo.
Nie jest to nowinka, bo premierę model miał w 2020 roku, ale ciągle można go traktować jako wydawnictwo dość świeże. Tym bardziej, że wznowienie z 2024 roku ma trochę inne kalkomanie, niż wydanie z roku 2020 (tamten wariant nosił numer katalogowy 92245).
W pudełku z modelem znajdziemy całkiem dużo dobroci. Zaczynając od rzeczy najważniejszej, czyli plastiku:
Mamy tutaj trzy ramki, a przynajmniej tak mówi nam inwentaryzacja w instrukcji, gdyż z jednej z ramek odcięto kawałek zawierający jedną z połówek kadłuba. Tak po prostu, żeby zmieścić się w standardowym pudełku RS Models.
“Ramkę” z elementami przezroczystymi chronioną dodatkowym woreczkiem, co cieszy.
Do tego otrzymujemy mała blaszkę fototrawioną wraz z dedykowaną do niej kliszą.
Arkusz kalkomanii.
Instrukcję montażu i tylko montażu, bo malowania, tradycyjnie, RS Models umieszcza na rewersie pudełka z modelem.
Podobnie jak omawiane przeze mnie He-59 czy He-46C, Dornier Do-22 był de facto wielkim szmatopłatem. Dlatego też, ogromna większość powierzchni kadłuba i płata to imitacja płótna na kratownicy. Widoczna, ale nie przesadzona.
Niestety imitacja blach poszycia, czy wzmocnień na płacie w miejscu montażu zastrzałów, są moim zdaniem ciut zbyt mało wyraziste. Tutaj linie podziału paneli trzeba będzie pogłębić. Na szczęście, chociaż płytkie, są one jednak proste i nie zanikają na obłościach.
Na stateczniku faktura płótna również wygląda przyzwoicie.
Niestety połówki płata nie mają żadnych punktów ustalających, które pomogą nam w ich sklejeniu bez przesunięć. A przy tak dużych elementach, trzeba się też liczyć z koniecznością pocienienia krawędzi spływu przed sklejeniem obu połówek.
Pływaki, podobnie jak w opisywanym przez Kamila modelu Arado Ar 199 są podzielone w poziomie, co pozwoliło na zachowanie detali na ich górnej powierzchni (oraz punktów mocowań zastrzałów). Sprytne i oszczędza modelarzowi wysiłku, bo nie musi szlifować lini łączenia pomiędzy detalami na powierzchni pływaków.
No i tutaj pojawia się kwestia, która sprawia, że jest to model dla zaawansowanych. W większości miejsc mocowania zastrzałów płata i pływaków/kół nie ma otworów montażowych, a jedynie znaczniki, które wskazują miejsce, w którym takowy otwór trzeba sobie wykonać. A w związku z tym, wydaje się konieczne, by zastrzały wyposażyć w zbrojenie z drutu. W innym przypadku, ta filigranowa konstrukcja może po prostu się zapaść pod własnym ciężarem. Tym bardziej, że z przodu (pływaków lub kadłuba) konieczne może się okazać umieszczenie balastu.
Na szczęście, główne zastrzały płata dostajemy jako odlane w jednym kawałku, co znacząco ułatwi pozycjonowanie całości i utrzymanie geometrii i symetrii płata i kadłuba.
Pozytywnym zaskoczeniem jest natomiast wnętrze samolotu. Burty kadłuba są wcale bogato wyposażone w detale, ale niestety także w ślady po wypychaczach (i to w miejscach dość kłopotliwych). Tylko uwaga! W jednym przypadku to co ja początkowo wziąłem za ślad wypychacza było imitacją korby do sterowania – bodajże żaluzją wlotu powietrza do silnika.
Do podłogi przedziału załogi również musimy dokleić sporo elementów: fotel (który wymaga mocnego pocienienia), dwa komplety urządzeń sterowych, wręgi, uzbrojenie, siedzenie strzelca-obserwatora itp. O dziwo, dla tego naprawdę niszowego samolotu jest całkiem dużo materiałów zdjęciowych z wnętrza, także naprawdę można tutaj poszaleć z waloryzacją własną. Ale jednak wnętrze modelu bardzo pozytywnie zaskakuje ilością detali, co jest o tyle ważne, że będzie ono wcale dobrze widoczne.
Inne detale również nie wyglądają źle, chociaż puryści kilka elementów na pewno wymienią np. uzbrojenie lub detale powierzchni sterowych.
Jednak elementem, który na pewno trzeba będzie wymienić, są wyważenia sterów wysokości.
Jeżeli komuś przyjdzie do głowy sklejenie Do 22 w okropnie brzydkiej konfiguracji kołowej, to nie musi się martwić jakością imitacji kół. Po pierwsze w oryginale były one bardzo prostej konstrukcji, a po drugie niemal całkowicie znikną w “kapciach”. Niestety, połówki kół również nie mają żadnych kołków pozycjonujących. Za to osłony są odlane z golenią co ponownie powinno ułatwić poprawny montaż podwozia.
Elementem, który na pewno będzie trzeba poprawić, lub wymienić, jest wlot powietrza. Niby majaczy na nim imitacja siatki, ale jednak zastosowane elementu z blaszki lub torebki od herbatki zdecydowanie poprawi jakość tego podzespołu.
Oszklenie w Do 22 było skromne, ale jednak otwierana kopułka z pleksiglasu w środkowej części kadłuba może być bardzo fajnym elementem przykuwającym uwagę. Dlatego warto tym małym szybkom poświęcić trochę uwagi i je przepolerować. Tym bardziej, że ich grubość jest całkiem rozsądna.
Podobnie jak w opisywanym niedawno He 46C, blaszka do Dorniera zawiera całkiem dobrze przemyślany zbiór elementów. Przede wszystkim, pasy pilota i strzelca-obserwatora, ale także tablice z zegarami, które w połączeniu z kliszą mamy nakleić na przygotowane do tego płaskie elementy z tworzywa. Do tego mamy celowniki do broni pokładowej, żaluzję wlotu powietrza do silnika i… wiosła, które będą jednak wymagały pewnej modyfikacji, gdyż są kompletnie płaskie.
Samolot możemy wykonać w czterech malowaniach przedstawionych na rewersie pudełka. Trzeba przyznać, że wszystkie mają w sobie to coś, co sprawia, że są całkiem atrakcyjne. Szczególnie, że wszystkie prezentowane samoloty operowały w basenie Morza Śródziemnego, a więc można się tutaj pokusić o bardzo efektowny weathering. Oznaczenia do wszystkich wariantów znajdziemy na arkuszu kalkomanii.
A kalkomania sygnowana logiem RS Models robi całkiem dobre wrażenie. chociaż na jugosłowiańskich kokardach granat i czerwień są lekko spłowiałe. Przy czym, dla przynajmniej dwóch zaproponowanych maszyn, mam takie wrażenie, że jednak bardziej uzasadnione będzie użycie masek. Niemniej, na arkusiku znajduje się kilka pomniejszych oznaczeń, które można wykorzystać.
No i dochodzimy do instrukcji, która niestety jest po raz kolejny najsłabszym elementem zestawu. Niby diagramy są czytelne, ale gdy przyjrzeć się bliżej to okazuje się, że strzałki pozycjonujące poszczególne części trafiają czasami w miejsca kompletnie nieokreślone. Podczas montażu płata i podwozia nie obędzie się bez konieczności oznaczenia zastrzałów. Brak jest też informacji o naciągach, które w tym samolocie przecież były. Nie znajdziemy tu sugestii co do malowania wnętrza i poszczególnych elementów.
Konia z rzędem temu, kto rozgryzie bez dokumentacji, jak ma wyglądać podkadłubowe stanowisko karabinu maszynowego.
Niby w instrukcji są podane wariantowe rozwiązania odróżniające poszczególne wersje, jednak Do 22 to była produkcja raczej manufakturowa niż seryjna, co sprawia, że poszczególne egzemplarze różnią się detalami. Budowę tego modelu można zacząć w zasadzie tylko pod warunkiem posiadania dokumentacji zdjęciowej konkretnego egzemplarza.
Podsumowując: to na pewno nie jest łatwy model. Po pierwsze ze względu na fakt, że konstrukcja oryginału jest całkiem skomplikowana. Po drugie bo mamy do czynienia z modelem krótkoseryjnym ze wszystkimi tego konsekwencjami. Po trzecie, bo brak punktów mocujących zastrzałów sprawia, że złożenie całości do kupy będzie wymagało niemałego doświadczenia i dogłębnego przemyślenia etapów budowy (a być może i trzeciej ręki). Wydaje mi się jednak, że dla doświadczonego modelarza to może być naprawdę atrakcyjny model. Trudny, ale satysfakcjonujący. No i umówmy się: w wersji na pływakach Dornier Do 22 jest po prostu śliczny.
Radek “Panzer” Rzeszotarski
P.S. Jeżeli podoba Ci się to co robię na KFS-miniatures możesz kupić mi kawę na buycofee.to
Zestaw przekazany do recenzji przez RS Models
