1/48 SAAB J 21A3

Pilot Replicas – 48 A001

 

Przez dłuższy czas modele z Pilot Replicas dostępne były właściwie wyłącznie na rynku wtórnym. Ale ponieważ wróciły do sprzedaży (choć nadal trudno zarzucić im szeroką dystrybucję), postanowiłem wydłubać z archiwum opis prac nad debiutancką miniaturą od tego szwedzkiego producenta. Model SAABa J 21 budowałem bardzo krótko po jego premierze, zatem na rynku nie było jeszcze żadnych zestawów waloryzacyjnych. Teraz coś już się znajdzie – zresztą nawet w ofercie Pilot Replicas. Z drugiej jednak strony, dostępne dodatki nie rozwiązują szeregu ułomności, czy też niedoskonałości tego zestawu. Bo jak wspominałem w jego recenzji (niezbyt obszernej, bo pisanej w czasach, gdy formuła tej strony dopiero się wykluwała), jest to bardzo ładne opracowanie, ale niestety nie pozbawione pewnych uproszczeń. A nawet zdrad.

I to właśnie od rozprawienia się z największą z nich zacząłem prace nad modelem. Dla przypomnienia – mowa o dość zabawnym błędzie tyczącym się imitacji ugięć na powierzchniach krytych płótnem. Otóż w modelu są one nie wgłębne, a wypukłe

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.11/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1
Korekty rozpocząłem od zeskrobania ostrzem skalpela wybrzuszeń

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Paskami cienkiej taśmy maskującej zaznaczyłem żebra, a następnie małym łukowatym ostrzem wyskrobałem zagłębienia

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Podobny zabieg musiałem powtórzyć na sterach kierunku. Tu dodatkowo niezbędna okazała się korekta trymerów. Na jednym ze sterów musiałem zaszpachlować jego imitację..

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

..z kolei na drugim wyryć go od podstaw za pomocą scribera

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Małe łukowate ostrze okazało się doskonałe także do usunięcia wypukłych śladów po wypychaczach w trudniej dostępnych miejscach (a konkretnie –  we wnęce podwozia)

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Montaż modelu zacząłem od elementów kabiny. Na podstawie dokumentacji (dostępnej wówczas na stronie producenta) w fotelu dodałem detale – co prawda niewidoczne ale ułatwiające montaż pasów

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Waloryzację lewej burty zacząłem od pogłębienia otworów w imitacji blaszanej osłony

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Następnie z kawałków polistyrenu i drutu ołowianego dorobiłem najbardziej istotne detale pominięte przez producenta

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Nieco więcej pracy miałem z prawą burtą, gdyż niezbyt pasowała do dokumentacji zdjęciowej prawdziwych egzemplarzy

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Postanowiłem poprawić też pedały orczyka, odlane jako jeden element z dachem wnęki przedniego podwozia (na dobrą sprawę można to pominąć, gdyż w gotowym modelu są zasłonięte przez tablicę przyrządów)

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Paski przy pedałach zrobiłem z kawałków mosiężnej blaszki

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Podłogę i plecy kabiny uzupełniłem o brakujące detale. Ponownie użyłem różnych profili polistyrenowych i drutów cynowych. Karbowany wąż to kawałek struny gitarowej

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Drobnej waloryzacji wymagał również celownik. Jego przeźroczysty element w modelu został odlany jako solidny kawałek plastiku

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

„imitację’ szkła celownika usunąłem i w jej miejsce wyżłobiłem wąski otwór do zamontowania kawałka przeźroczystej kliszy. Dorobiłem też pominięte detale

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Przed zamknięciem kadłuba przygotować musiałem też rury wydechowe.. Zacząłem od usunięcia nadlewek oraz pogłębienia przerw pomiędzy poszczególnymi rurami

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Następnie drobnymi wiertłami, frezem i skalpelem nawierciłem otwory w rurach

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Po wklejeniu wydechów w kadłub pojawiła się drobna szczelina

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Aby prześwit nie był widoczny w gotowym modelu od wewnątrz wkleiłem kawałki polistyrenu 0.25mm

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Na tym etapie pogłębiłem też linie podziału blach na połówkach kadłuba (wygodniej było to zrobić na osobnych połówkach)

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Kontynuując montaż wnętrza, zabrałem się za wnęki podwozia w bocznych kadłubach. Tutaj problemem okazały się dość wyraźne ślady po wypychaczach

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Najprostszą metodą na ich usunięcie było naklejenie na ściany odpowiednio dopasowanych kawałków polistyrenu 0.25mm

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.11/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Z pręcików polistyrenowych 0.25×025 zrobiłem imitacje ożebrowania konstrukcji

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Sporym rozczarowaniem okazało się podwozie. Po porównaniu z dokumentacją zdjęciową wychodzi, że w modelu wszystko jest bardzo, ale to bardzo uproszczone. Waloryzację rozpocząłem od sklejenia elementów z zestawu w całość, wzmocnioną tu i ówdzie plastikowymi pręcikami. Następnie odciąłem zbędne fragmenty

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Brakującą część mechanizmu chowania musiałem dopasowywać i spozycjonować składając elementy kadłuba na sucho

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Gdy podstawowa konstrukcja była już gotowa, mogłem dorobić dodatkowe detale. Ponownie użyłem różnych pręcików polistyrenowych oraz części fototrawionych z zestawu, których nie zamierzałem wykorzystać w modelu tak, jak sugerowała to instrukcja montażu

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Płat skonstruowany jest w ten sposób, że dolne jego połówki łączą się z górą kilka milimetrów od krawędzi

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Powstałą w ten sposób szparę najłatwiej zaszpachlować zalewając ją cyjanoakrylem

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Po wyszlifowaniu szpachlowania musiałem odtworzyć zatarte linie podziału blach

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Nieco grubszym skriberem OLFA (a formalnie – nożem do cięcia grubych arkuszy polistyrenu) pogłębiłem granice ruchomych elementów

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

W gotowych i oszlifowanych wlotach powietrza wkleiłem paski polistyrenu 0.25mm zgodnie z dokumentacją zdjęciową

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Aby skleić kadłuby ogonów musiałem pomalować wnętrze komór podwozia. Zacząłem od podkładu ze srebra Mr.Color C8

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Burty wycieniowałem czarną matową Tamiya XF-1 (natryśniętą na niewidoczne powierzchnie) oraz Dark aluminium AK480

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Ożebrowanie dodatkowo podkreśliłem farbą C8 aplikowaną techniką suchego pędzla

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Do podkreślenia detali użyłem emalii A.MIG-1617 PLW Blue Black

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Golenie podwozia głównego pomalowałem Szaroniebieską Mr.Color C337, a następnie rozjaśniłem różne powierzchnie mgiełką mocno rozcieńczonej jasnej szarej C315

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Detale podkreśliłem emalią AK2029 Landing gear wash

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Połówki kadłubów po sklejeniu nie wymagały większej obróbki. Musiałem jedynie poprawić linie nitów za pomocą nitowadła RB

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Nieco więcej pracy wymagało połączenie kadłubów z płatem, ponieważ podział technologiczny modelu nie pokrywał się z liniami podziału w prawdziwym samolocie

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Po zaszpachlowaniu i dokładnym wyszlifowaniu połączenia musiałem zrobić brakujące linie. Użyłem specjalnego rylca oraz scribera Trumpeter

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Delikatni ‘malując’ linie cienkim klejem można łatwo wyrównać jej krawędzie oraz usunąć resztki pyłu po szlifowaniu

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Po wklejeniu steru kierunku miałem gotową całą sekcję modelu gotową do zamontowania głównego kadłuba

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Częstym problemem w samolotach o takiej konstrukcji jest opadanie na dupę. Montując tymczasowo kadłub mogłem oszacować niezbędną ilość balastu

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Do obciążenia użyłem specjalnej masy 3Green od Uschi van der Rosten. Wygląda jak plastelina zmieszana z pyłem ołowianym – jest zatem bardzo plastyczna, a jednocześnie dość ciężka. Dzięki temu łatwo ją upchnąć w nawet najdrobniejszych zakamarkach (jej wadą jest natomiast fakt, że z czasem zastyga w opakowaniu w masę twardą jak kamień i staje się bezużyteczna)

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Gdy odmierzyłem balast, mogłem zając się wykończeniem kadłuba. Na początek musiałem pomalować wnętrze kabiny. Jak zwykle zacząłem od srebrnego podkładu C8

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Mr.Color C12 Olive drab użyłem jako koloru bazowego

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Delikatną mgiełką mocno rozcieńczonego szarego Mr. Color C307 rozjaśniłem niektóre detale i powierzchnie

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Detale wyposażenia pomalowałem cienkim pędzlem i winylowymi akrylami

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Na wszystkie powierzchnie nałożyłem emalię Dark wash for green vehicles AK045, a następnie starłem jej nadmiar suchym patyczkiem higienicznym

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Tępą końcówką skalpela zrobiłem uszkodzenia farby na krawędziach i podłodze

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Do imitacji brudu w rejonie orczyka użyłem szminki Tamiya light earth, zaaplikowanej starym pędzlem

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Jak wspomniałem w recenzji, dobrym uzupełnieniem tablicy przyrządów była by kalkomania z zegarami. Tymczasem w zestawie takowej nie znajdziemy, i trzeba wszystko namalować ręcznie (albo dobrać jakieś nalepki z magazynu przydasi). Zacząłem od pomalowania tablicy czarną matową farbą Tamiya XF-1. Następnie Vallejo offwhite, techniką suchego pędzla wyeksponowałem detale

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Imitacje cyferblatów zegarów wydrapałem cienką igłą do szycia, odsłaniając jasny podkład

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Szkła zegarów zrobiłem zalewając je bezbarwną farbą akrylową A.MIG-0094 Crystal glass (zabieg wymaga parokrotnej aplikacji tego specyfiku, gdyż jak wszystkie farby, kurczy się on w trakcie wysychania)

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Gotowe podzespoły kabiny wkleiłem do kadłuba. Zamocowałem też balast z masy 3Green

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Po sklejeniu połówek kadłuba natychmiast ponownie upewniłem się, czy ilość dociążenia jest wystarczająca (mając jeszcze dostęp do wnętrza, mogłem dodać potencjalnie niezbędny dodatkowy balast)

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Połówki kadłuba okazały się nienajgorzej spasowane. Niemniej jednak, jak zawsze w takim przypadku, niezbędne okazało się odtworzenie i pogłębienie nitów w okolicach łączenia

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1 1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Po nitowaniu ważne jest by przeszlifować powierzchnie, aby usunąć plastik uniesiony wokół otworków

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Następnym krokiem był montaż elementów przeźroczystych. Najpierw przykleiłem imitację szybki celownika z kawałka kliszy, a potem zamocowałem oszklenie kabiny. Niezbędne było trochę szlifowania, gdyż oszklenie producent przewidział do montażu wyłącznie w pozycji otwartej

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Konieczność waloryzacji przedniej goleni nie była dla mnie zaskoczeniem. Ponownie producent pominął kilka detali. Zacząłem wiec od wklejenia elementu z zestawu w kadłub

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Następnie z polistyrenu i ołowianego drutu dorobiłem brakujące detale i instalacje

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

W kolejnym kroku skleiłem kadłub z resztą samolotu. Łączenie z tylną częścią centropłata wymagało nieco szpachlowania. Jak zwykle użyłem cyjanoakrylu

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Następnie drobnym pilnikiem wyrównałem powierzchnie

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Konstrukcja płatowca była gotowa

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Ostatnim detalem, którym musiałem się zając była drabinka. Ponieważ dopasowanie jej w pozycji zamkniętej uznałem za zbyt pracochłonne, postanowiłem zamocować ją zgodnie z instrukcją – wysuniętą. Z kawałka polistyrenu dorobiłem jedynie imitację brakującego zatrzasku

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Przed przystąpieniem do malowania musiałem jeszcze zamaskować liczne powierzchnie. Oszklenie zabezpieczyłem odpowiednio przyciętą taśmą Tamiya

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

W komory podwozia głównego wsadziłem kawałki gąbki a golenie owinąłem taśmą maskującą

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Pozostałe elementy nadziałem na igły iniekcyjne, albo chwyciłem klipsami Tamiya. Model był gotowy do malowania

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

Malowanie i wykończenie tej miniatury opisane jest w drugiej części artykułu

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1

KFS

P.S. Jeśli podobają się Ci się moje artykuły i chciałbyś wesprzeć ich powstawanie, możesz kupić mi czarną paktrę, albo lepiej czarną kawę, w serwisie buycofee.to

1/48 SAAB J 21A-3 - Budowa cz.1